Мөгаллим язмалары

Саба муниципаль районы, ш.т.Байлар Сабасы №4 “Кынгырау” балалар бакчасы тәрбиячесе Габбасова Лейсан Равил кызы. Тема: « Кышкы урманга сәяхәт». Мәктәпкә әзерлек төркемендә интегральләштерелгән шөгыль.

Бурычлар: 1.Кыш турында белемнәрне ачыклау һәм гомүмиләштерү. Балаларны  традицион булмаган алымнар белән рәсем ясарга өйрәтү. 2.Балаларда матурлык хисе, поэзия, музыка, рәсем аша туган табигатькә, туган якка ярату тәрбияләү; рәсемдә үзләренең тәэсирләрен чагылдыруга кызыксыну тәрбияләү; буяулар белән эшләгәндә пөхтәлек тәрбияләү. 3.Кәбестә яфрагын төсле кәгазьгә басып төшерү алымы белән таныштыру. Мөстәкыйль иҗадилыкны, кулларның вак моторикасын үстерү, мөстәкыйль эшләгәндә балаларның иҗадилыкларын үстерүне камилләштерү. Җиһазлау: Интерактив такта, ноутбук,төзү материаллары, пазллар,ат битлекләре, пумала,  кар йомарламы, кар бөртекләре, ватман, ак гуашь, кәбестә яфрагы, чыршы ботаклары, йомарланган кагәзь, су һәм салфеткалар. Репертуар: «Декабрь.Святки» муз. П.И.Чайковского,  песня “Күңелле сәяхәт” муз. А.Хадиева, сл. А.Минхажева, “Три белых коня” муз. Е.Крылатова, сл. Л.Дербенева, “Смелый наездник” муз. Д. Шумана. Эшчәнлек барышы: -Балалар,  кунаклар белән исәнләшик әле. Хәерле иртә телик. Карагыз эле, көн нинди матур, әйдәгез табигать белән дә исәнләшик әле. Психогимнастика. Здравствуй, небо голубое! Здравствуй, солнце золотое! Здравствуй, вольный ветерок! Здравствуй, беленький снежок! Здравствуйте, я вам скажу, всех я вас приветствую! Балалар, карагыз әле идәндә нәрсәләр күрәсез? (кар бөртекләре). Әйдәгез берәр кар бөртеге алыгыз әле. -Балалар, безнең эшчәнлегебезнең темасын белү өчен шушы пазллардан рәсем төзергә кирәк. Безгә хәзер ике командага бүленергә кирәк. Бүленергә безгә кар бөртекләре булышыр.Менә сезгә пазллар. (Балалар пазл җыя). Молодцы, балалар,бик тиз һәм дөрес итеп рәсемнәрне җыйдыгыз. Нинди рәсемнәр килеп чыкты? Елның кайсы вакыты сүрәтләнгән һәм нәрсәләр күрәсез ? Безнекендә кыш рәсеме ясалган, ә безнекендә кышкы урман сүрәтләнгән. ( Тулы җөмлә төзеп дөрес итеп җавап бирүләре.)     Слайдлар: экранда кышкы урман Балалар, мин сезне кышкы урманга сәяхәт кылырга чакырам. Ә сез ничек уйлыйсыз, урманга ничек барып җитәрбез икән? (Балалар җавабы) Төрле транспорт төрләрен атыйлар. Ә мин сезне бүген сәяхәткә бик сирәк очрый торган транспорт белән алып барам. Аны белер өчен бер җыр тынлап үтәбез. ( балалар утыралар) Җыр тыңлау «Три белых коня».Җыр буенча фикер алышу. Ничек уйлыйсыз, без сәяхәткә нәрсә белән барабыз? (җигүле ат белән, балалар әйтә) Ә сез ул атларны таныдыгызмы, нинди атлар турында җырланды?(айлар турында) Әйе, нинди айлар турында сүз барды?( кыш айлары декабрь, январь, февраль турында). Ә кышның беренче ае ничек дип атала?( икенче, өченче)Безгә хәзер атлар сайларга кирәк.Кышкы урман.Тулысынча

Татарстан Республикасы Әлмәт шәһәре “Татарстан нефтенең 70 еллыгы исемендәге 25 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесенең I категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы Абдрахманова Эльвира Әсхат кызы төзеде.Татар теле,5 нче сыйныф.Технологик карта. Неологизмнар.

Максат: Неологизмнар, аларның үзенчәлекләре  турында  мәгълүмат бирү; Неологизмнарны  тану, сөйләмдә куллану, мәгънәсен  аңлату  күнекмәсен, сүз  байлыгын  үстерү; Телгә  карата  мәхәббәт  хисе, коллективта  эшләү   культурасын   тәрбияләүне  дәвам  итү.

Планлаштырылган нәтиҗәләр:

  Шәхескә кагылышлы: уку  мотивлары (яңалык  белән  кызыксыну) формалашу,  әңгәмәдәшләреңнең фикерләрен  аңлау  һәм  аларны  кабул  итү,  башкаларны   хөрмәт  итә  белү;

Метапредмет: Танып-белү УУГ:  танып-белү максатын  формалаштыру,  тиешле   мәгълүматны табу һәм аерып алу;

Коммуникатив УУГ:   башкаларның сөйләмен  ишетү һәм тыңлау, үз фикереңне дәлилли белү;

  Регулятив УУГ:  максатка ирешү юлларын планлаштыру,  барлыкка килгән ситуациядә ориентлаша белү.

Предмет буенча: “неологизм” төшенчәсенең эчтәлеген үзләштерү, яңа  сүзләрнең мәгънәсен аңлый, сөйләмдә  дөрес  куллана  белү

Укырга һәм күчереп алырга

 

Сарман муниципаль районы мәктәпкәчә белем бирү муниципаль бюджет учреждениесе гомум үсеш төрендәге 3нче “Ләйсән” балалар бакчасы Фәсхетдинова Гөлфинә Алмас кызы Тема: “Йомры икмәк” өстәл театры әзерләү Зурлар төркеменең «Күңелле сәхнә” театр түгәрәгендә практик эш

Тема: “Йомры икмәк” өстәл театры әзерләү Зурлар төркеменең «Күңелле сәхнә” театр түгәрәгендә практик эш Бурычлар:1)Театр төрләре,профессияләре белән таныштыруны,булган белемнэрен  урынлы куллана белергә өйрәтүне дәвам итү . 2)Образга керә ; курчакларны төрле чаралар белән җанландыра белү күнекмәләрен үстерү . 3)Хезмәт эшчәнлегендә катнашырга омтыш , башкаларга ярдәм итү теләге,үз-үзеңә ышану хисе, ихтыяр көче тәрбияләү. Сүзлек: сәхнә бизәлеше,өстәл театры. Җиһазлар: рәсем өчен пумала,краска,трафаретлар,губкалар,салфетка,ватман,су савыты;кул хезмәте өчен клей, кайчы,төсле кәгазьдән киселгән  төлке  өлгесе,квадрат формадагы төсле кәгазь (10Х10,13Х13),түгәрәк формадагы йомшак материал,нарат күркәсе,пластилин,әкият геройларын ясау тәртибе сүрәтләнгән рәсемнәр,ширма,киселгән агач,әби,бабай силуэтлары, төрле төстә фломастерлар. Алдан эшләнгән эш: табигать материалларын , конструкцияләү һәм оригами ысулын  кулланып җәнлекләр ясарга өйрәтү. “Йомры икмәк” әкиятен искә төшерү. Оештыру өлеше. -Балалар,кәефләрегез ничек? Бик яхшы . Ә менә кечкенәләр төркемендә балаларның кәефләре төшкән.Ник икәнен беләсегез киләме? Алар тезелешеп “Йомры икмәк” әкиятен карарга утырган булганнар.Шулчак кинәт ут беткән дә компьютерлары сүнгән,әкиятне карый алмаганнар.Сезнең “Йомры икмәк”өстәл театрын күрсәтеп ,кечкенәләрне шатландырасыгыз киләме?Әйдәгез уйлыйк әле ,өстәл театры күрсәтү өчен нинди әзерлек эшләре башкарырга кирәк булыр микән?(Балалар җавабы) Балаларга сораулар: -Нинди әкият геройлары катнаша? -Вакыйгалар кайда бара? -Димәк безнең алда нинди эшләр тора? (Әкият өчен курчаклар ясарга Һәм сәхнәне бизәү өчен вакыйгалар булган урынның рәсемен ясарга кирәк булачак. Төп өлеш. Сәхнә бизәлеше өчен рәссамнар җавап бирә. Кемнәр бу эшне башкарыр микән? Рәхим итеп эш урыннарыгызга барыгыз. Сезнең өчен монда бар мөмкинлекләр дә тудырылган. Ә без курчаклар ясау өчен остаханәгә киттек. Күрегез әле,ниләр генә юк монда.Эшне нәрсәдән башлыйк икән? Кайсы материалдан кемне ясарга? Мин югалып калдым. (Балалар үзләре теләгән әкият героен  ясыйлар.Тәрбияче эшкә кушыла,шул ук вакытта рәссамнарны да онытмый) -Нигә куянны бу материалдан ясыйсың? Куян нинди? -Бүре нинди ул? Аның усаллыгын ничек күрсәтерсең микән? Кара ничек оста ясагансын! Үзеңә ошыймы? -Менә син төлке ясыйсың.Ул нинди хайван? Анын бу характерын ничек күрсәтеп була? -Берәрегезгә ярдәм кирәк түгелме? Рәссамнар ,урман күренешен ничек ясыйсыз?Анда ниләр үсә? Урманны ясаганда нәрсәләр күз алдыгызга килә? Сез үз эшегездән канәгатьме? Берәрегезнең рәссамнарга ярдәм итәсе килмиме? (Эш урынын тэртипкә китерүне онытмаска.) -Безнең сәхнә әзер.Җәнлекләр урманны үз итәрләрме? Куян кайсы агач төбенә качар микән?(Курчакларны урнаштырып бетерәләр.Тәрбияче Йомры икмәкне тәгәрәтеп җибәрә.) Йомгаклау. Укырга һәм күчереп алырга  

  Сарман районы МБГББУ “Сарман гимназиясе”нең башлангыч сыйныфлар укытучысы Һадиуллина Гөлнара Әкмәлетдин кызы.Мастер-класс. Тема: Г.Тукайның “Су анасы”әкиятен критик фикерләү технологиясе ысуллары кулланып тикшерү. Мастер класс. Сайтка яңартып куелды.28.10.2019

     Максат: балаларны үз фикерләрен курыкмыйча әйтергә өйрәтү; критик фикерләүнең “6 эшләпә” ,”Ачык сораулар” ысуллары белән таныштыру.

Исәнмесез! Иң беренче эш итеп, критик ягъни тәнкыйди фикерләү технологиясе , ысуллары турында сез нәрсә белә идегез, нәрсә белергә телисез шул турыда әлеге таблицаларга тутыруыгызны сорар идем. “Беләм, беләчәкмен,белдем” алымы.

         Г.Тукайның барыбыз да белгән “Су анасы” әкиятен тикшерүне критик фикерләүнең  “Алты эшләпә” ысулы ярдәмендә башларбыз. Аны Британия психологы Эдвард де Боно уйлап тапкан. Бу ысул ярдәмендә фикерләүнең алты төрен  күрсәтергә була. Эшләпәләр түбәндәге мәгънәгә ия: Ак эшләпә. Укучы бары тик фактлар белән генә эшли. Сары эшләпә. Бары тик уңай фикерләр генә әйтелә. Кара эшләпә. Бу эшләпәне алган төркем нәкъ киресен, ягъни вакыйгаларның тискәре якларын гына сөйлиләр. Кызыл эшләпә. Бу эшләпә эмоциональ фикерләүне таләп итә. Яшел эшләпә. Бу эшләпәне алган төркем башкалардан иҗади булуы белән аерылып торырга тиеш. Зәңгәр эшләпә. Ул дәрескә йомгак ясарга ярдәм итә.

Гомуми нәтиҗәләр чыгарыла. Бу эшләпә “хуҗалары” башкаларның фикерләрен игътибар белән тыңларга тиешләр, чөнки алар алдында иң җаваплы бурыч – барлык төркемнәрнең җавапларын берләштереп, нәтиҗә чыгару тора.     Бу ысул белән төркемнәрдә дә,фронталь  эшләргә дә була.Ә без бүген  бөтен зал  белән эшләп карыйк.

Эшләпәләрне хыялда гына киябез һәм барыбыз да белгән “Су анасы “ әкияте мисалында бу ысулның ничек эшләвен карарбыз.   Әйдәгез , бераз хыялланып, ямьле җәйгә әйләнеп кайтып  килик әле. Барыбызның да башларында кызыл  эшләпә. (хисләр)

Хисләребезне әйтеп – аңлатып бетереп булмый: кояш көлә, кошлар сайрый, чәчәкләрнең хуш исләре борыннарны кытыклый. Елга ярына килеп җиттек. Ә анда….Су анасы чәчен тарап утыра. Без әлеге җан иясенә  күренмәс өчен эшләпәләребезне батырып киябез һәм кырыннан чак кына күтәреп күзәтеп утырабыз. Менә Су анасы чәчләрен тарап бетерде дә, суга чумды. Без шушы вакытта эшләпәләребезне карасына алыштырабыз. (барыбызның да башларында кара эшләпә,тискәре якларны эзлибез) -су анасының үзенең дә гаебе бар,тарагын онытып калдыррган,үз әйберләреңне барлап йөрергә кирәк; -чәчне урамга чыгып тарамыйлар, өйдә тарыйлар , ә Су анасының  өе –су.; Укырга һәм күчереп алырга

Шушы темага: Су анасында кунакта

 

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районы “Туембаш төп мәктәбе” муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе укытучысы Гилмутдинова Гөлнара Вакыйф кызы . Тема: “Әнием бәйрәме”

Алып б. Хәерле кич дуслар!     Яз күңелнең иң нечкә кылларына кагылып үтә, иркәли, дөньяга, яшәешкә өмет сулышы өрә, яхшылыкка өнди. Янәшәбездәге кадерле әниләребез, әби-апаларыбыз, сеңелләребез, дус кызларыбыз да яз кебек нәфис, ягымлы, гүзәл, кадерле….   Якыннарыбыз безнең! Сезне чын күңелдән бәйрәм белән тәбрик итәбез. Сезгә ныклы сәламәтлек, озын гомер телибез. Йөзләрегез һәрвакыт бүгенге кебек балкып торсын!  Алып баручы Менә син иртә белән йокыдан уяндың да,  күзләреңне ачтың. Бүлмә кояш нуры белән балкып тора. Өйдә тәмле аш исе аңкый. Синең өc-баш киемнәрең урындыкка пөхтәләп җыеп куелган. Сиңа рәхәт, бик рәхәт! Син шул вакытта үзең дә сизмәстән «әни» дип эндәшәсең. Нигәме? Чөнки хәзер бу иртәнге сәгатьтә синең йөрәгеңдә шатлык тыпырчына һәм ул менә хәзер «әни» дигән сүз булып синең күкрәгеңнән очып чыкты да, ананың күңеленә барып кунды. Ананың йөзе елмайды, күзләре энҗе ташлары кебек ялтырап китте. Нигәме? Чөнки «әни» дигән сүз белән аңа бу иртәнге сәгать тагы да матуррак булып китте. Аның күңеле татлы хисләр белән тулды. Тормыш синең телең аркылы шулай үзенең иң бөек юлдашын, армас-талмас хезмәтчесен котлады. Әни! Нинди зур сүз бу! Кеше үз гомерендә шул сүзне ничәмә-ничә кабат әйтә икән? Әйткән саен, ул сүз яңадан-яңа мәгънә алып килә. Әни  шул бер сүздән синең шатлыгыңны да, кайгыңны да, уйларыңны да белә. Алай гына түгел, әни бу сүз аша синең йөрәгеңне күрә. Әйе, күрә. Чөнки «әни» дигән сүз ул үзе йөрәктә туа. Ә йөрәктән чыккан сүз йөрәккә барып керә. Әни дип әйттеңме, син инде көчле дә, син инде бәхетле дә! Укырга һәм күчереп алырга

 

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районы “Туембаш төп мәктәбе” муниципаль бюджет белем бирү учреждениесе башлангыч сыйныф укытучысы Гилмутдинова Гөлнара Вакыйф кызы. Эзләнү-тикшеренү эше. Проектның темасы : 'Авылым чишмәләрен өйрәнү һәм саклау'

Эзләнү-тикшеренү эше. Проектның  темасы : “Авылым чишмәләрен өйрәнү һәм  саклау” Проектның җитәкчесе: Гилмутдинова Гөлнара Вакыйф кызы, башлангыч класслар  укытучысы. Проектта катнашучы: 6 нче класс укучысы: Гилмутдинова Фәридә Ренат кызы Проектның максаты:   1.Җирлектәге  чишмәләрне  өйрәнү һәм  барлау.    2.Чишмәләрнең санитар торышын тикшерү.    3.Чишмәләргә,сулыкларга сакчыл караш тәрбияләү. Өйрәнү  алымнары:  1.Өстәмә әдәбият куллану.   2.Экспедицион.   3.Статистик. Проектның бүлекләре: Кереш. Су-мәңгелек  кыйммәт. Авылыбыз чишмәләре. Тикшеренүләр. Йомгаклау.Авылыбызда   чишмәләр җыры тынмасын! Тикшеренү нәтиҗәләре: Безнең өйрәнүләрдән, тикшеренүләрдән күренгәнчә,җирлегебездәге чишмәләрнең санитар торышы бик үк начар түгеллеге ачыкланды, ләкин күпчелек чишмәләр файдаланылмый һәм аларга безнең ярдәм кирәк. Кереш.  Су-мәңгелек  кыйммәт  Тау башына салынгандыр безнең авыл, Бер чишмә бар, якын безнең авылга ул,  Авылыбызның ямен, суы тәмен беләм,    Шуңа күрә сөям җаным, тәнем белән. Г. Тукай. Җир йөзендә мәңгелек кыйммәтләр бар. Шундый кыйммәтләрнең берсе, һичшиксез, чишмәләребездер. Кеше гомер буе аларның тылсым көченә табынган, алардан көч алган. Су – музыка бит ул. Нинди генә тавышларны яшереп сакламый су үзендә! Чулпы чылтыравы да, кыңгырау чыңы да бар ул тавышлар арасында. Урманда, басуларда, болыннарда йөреп сусагач, чылтырап аккан чишмә буена килеп чыксаң, суның чисталыгына карап, аның җирдән бәреп чыгуын күреп, сүзсез калып торасың. Ә аның суын татып карагач, нинди салкын, нинди тәмле икәнен тоясың. “Челтер-челтер чишмә ага. Авылда туып үсеп читтә яшәгән кеше һәрвакыт туган җирен искә төшерә. Кушучлап тәмле суын эчкән, бала чактан ук күңеленә моңлы җыры белән кереп урнашкан таныш чишмәсен күз алдына китерә. Аны туган җиренә челтерәп аккан шул чишмәләр тарта. Һәр авылның үз чишмәсе бар. Кешеләр чишмәләргә матур-матур исемнәр биргән… “Туган як чишмәсе, магнит кебек, ераклардан үзенә тарта”, – дип яза Касыйм Тәхау.  Һәркем  үзе  яшәгән  урынның  тарихы белән кызыксынадыр. Берсеннән- берсе серле, кызыклы исемнәр каян килеп чыккан соң, кемнәр кушкан аларны? Шушы сорауларга җавап эзләп, мин дә үзебезнең чишмәләрне барларга һәм аларны өйрәнергә булдым. Иң  беренче эш итеп мин авылыбызның өлкән яшьтәге аксакалларыннан чишмәләрнең кайларда урнашканлыгын, исемнәренең килеп чыгышларын сораштым, аннан соң укытучыбыз Гөлнара апа белән берлектә аларны өйрәндек һәм аларның паспортларын эшләдек. Бу эшләрнең нәтиҗәләре белән  сезне таныштырырга  булдык. 2. Авылыбыз чишмәләре   Укырга һәм күчереп алырга